Macroprolactin Screening, prolaktinoma,
Makroprolaktin, asemptomatik və ya yüngül gedişi ilə xarakterizə olunan hiperprolaktinemiyanın formalarından biri (qanda prolaktinin səviyyəsinin artması) olan makroprolaktinemiyanın diaqnostikasında istifadə olunan laboratoriya testidir.
Prolaktin laktasiya prosesini - ana südü üçün süd istehsalını təmin edən bir hormondur. Ana südü ilə qidalanma dövrü və əvvəlki hamiləlik, prolaktinin davamlı olaraq artan konsentrasiyasının norma olduğu zaman bədənin yeganə mümkün vəziyyətidir. Bütün digər hallarda hormon səviyyəsinin artması hiperprolaktinemiyanın inkişafına səbəb olur.
Qadınlarda bu vəziyyət spontan süd istehsalı (qalaktoreya) və menstruasiya olmaması kimi özünü göstərə bilər, görmə pozğunluqları və baş ağrıları mümkündür. Kişilərdə həddindən artıq prolaktin jinekomastiyanın inkişafına (döş böyüməsi), ereksiyanın və libidonun zəifləməsinə səbəb ola bilər. Hər iki cinsdə uşaq dünyaya gətirməkdə problemlər ola bilər (sonsuzluq).
Makroprolaktin, prolaktinin bədənimizdə dövr etdiyi və zəif bioloji aktivliyi ilə xarakterizə olunan üç formadan biridir. Buna görə də, əgər prolaktinin konsentrasiyası makroprolaktinin səviyyəsinin artması səbəbindən artırsa (bu vəziyyət makroprolaktinemiya adlanır), onda hiperprolaktinemiya incə simptomlarla müşayiət olunur və ya ümumiyyətlə nəzərə çarpmır.
Analiz üçün material: venoz qan
Analizin metodu: elektroxemilüminesans analizi, immun komplekslərin PEG presipitasiyası.
Analizə necə düzgün hazırlaşmaq olar?
• Analizdən 12 saat əvvəl yemək yeməyin.
• Analizdən 2 gün əvvəl estrogen və androgen qəbulunu dayandırın.
• Analizdən əvvəl gün ərzində dərman qəbul etməkdən tamamilə çəkinin (həkiminizlə məsləhətləşərək).
• Analizdən 24 saat əvvəl fiziki və emosional stressdən çəkinin.
• Qan vermədən əvvəl 3 saat siqaret çəkməyin.
İstifadəyə göstərişlər
Test ən çox endokrinoloqlar və ginekoloqlar tərəfindən təyin edilir, lakin uroloq və ya ailə həkimi tərəfindən də təyin edilə bilər. Tədqiqat aşağıdakı şikayətlər olduqda göstərilir:
• menstruasiya olmaması (amenoreya) və ya onlar arasında çox böyük interval (oliqomenoreya);
• aşkar səbəblər olmadan südün spontan buraxılması (qalaktoreya);
• libidonun azalması və sonsuzluq (həm qadınlarda, həm də kişilərdə);
• kişilərdə döş ölçüsünün artması (jinekomastiya);
• asemptomatik hiperprolaktinemiya ilə (xəstənin heç bir şikayəti yoxdur, baxmayaraq ki, laboratoriya diaqnostik nəticələri qanda normal prolaktin konsentrasiyasının artıq olduğunu göstərir).
Nəticələrin təfsiri
Makroprolaktinin miqdarı qanda prolaktinin ümumi miqdarının faizi ilə ölçülür. Normal dəyərlər 40% -ə qədər makroprolaktindir. Əgər makroprolaktin qanda ümumi prolaktinin 60%-dən çoxunu təşkil edirsə, xəstədə makroprolaktinemiya var. 40% -dən 60% -ə qədər ("boz zona" adlanan) aralıq dəyərlər diaqnozun dəqiq qoyulmasına imkan vermir.
Makroprolaktinin səviyyəsi hamiləlik, laktasiya, cinsi əlaqə, stress və sıx fiziki fəaliyyət zamanı artır.