pankreas hormonu
Bu test qandakı insulinin miqdarını ölçür. İnsulin, qlükoza kimi tanınan qan şəkərini qan dövranından hüceyrələrə daşımağa kömək edən bir hormondur. Qlükoza qəbul olunan qidalardan gəlir, bədəndə əsas enerji mənbəyidir.
İnsulin qlükozanın lazımi səviyyədə saxlanmasında əsas rol oynayır. Qlükoza səviyyəsi çox yüksək və ya çox aşağı olarsa, ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Normal olmayan qlükoza səviyyələri aşağıdakı kimi tanınır:
Hiperglikemiya, qanda qlükoza səviyyəsinin çox yüksək olması. Bədəniniz kifayət qədər insulin istehsal etmədikdə baş verir. Kifayət qədər insulin yoxdursa, qlükoza hüceyrələrinizə daxil ola bilməz. Bunun əvəzinə qan dövranında qalır.
Hipoqlikemiya, qanda qlükoza səviyyəsinin çox aşağı olması. Vücudunuz qana çox insulin göndərirsə, çox qlükoza hüceyrələrinizə daxil olur. Bu qan dövranında daha az qalır.
Diabet anormal qlükoza səviyyəsinin ən çox yayılmış səbəbidir. Diabetin iki növü var.
1-ci tip şəkərli diabet zamanı az miqdarda insulin sintez olunur və ya ümumiyyətlə olunmur. Bu hiperglikemiyaya səbəb ola bilər.
2-ci tip şəkərli diabet zamnaı, insulin istehsal olunur, lakin hüceyrələr insulinə yaxşı reaksiya vermir və qandakı qlükozanı asanlıqla ala bilmir. Buna insulin müqaviməti- rezistentliyi deyilir.
İnsulin müqaviməti tez-tez tip 2 diabetdən əvvəl inkişaf edir. Əvvəlcə insulin müqaviməti bədənin əlavə insulin istehsal etməsinə, təsirsiz insulini doldurmağa səbəb olur. Qan dövranında əlavə insulin hipoqlikemiyaya səbəb ola bilər. Lakin insulin müqaviməti zamanla daha da pisləşir. Nəhayət, orqanızmın insulin istehsal etmək qabiliyyətini azaldır. İnsulin səviyyəsi azaldıqca qan şəkərinin səviyyəsi yüksəlir. Səviyyələr normala qayıtmazsa, 2-ci tip diabetə gətirib çıxarır.
Analiz üçün hansı biomaterial istifadə edilə bilər? Venoz qan.
Analizə necə düzgün hazırlaşmaq olar?
• analizdən bir neçə saat əvvəl yağlı qidalar yeməyin, 4 saat yeməmək məsləhətdir;
• qan qəbul etməzdən qısa müddət əvvəl 1-2 stəkan adi qazsız su içmək;
• mümkünsə, testlərdən ən azı 24 saat əvvəl dərman qəbul etməyi dayandırın;
• dərman qəbul edərkən testlər apararkən bu faktı göndəriş blankında qeyd etməlisiniz;
• artan emosional stressi aradan qaldırmaq;
• qan götürməzdən bir neçə dəqiqə əvvəl rahat bir mövqe tutmaq (oturmaq), istirahət etmək, sakitləşmək.
Analiz nə üçün istifadə olunur?
İnsulin qan testi ən çox istifadə olunur:
· Hipoqlikemiyanın (aşağı qan şəkəri) səbəbini təyin etmək
· İnsulin müqavimətinin diaqnostikası və ya nəzarət
· 2-ci tip diabetli insanların vəziyyətini izləmək
· Pankreasda insulinoma kimi tanınan bir növ şişə şübhə zamanı. Şiş çıxarılıbsa, prosedurun uğurla aparılıb-yapılmadığını yoxlamaq üçün istifadə edilə bilər.
· Qan testində insulin bəzən 1 tip diabetin diaqnozu və monitorinqinə kömək etmək üçün digər testlərlə birlikdə istifadə olunur. Bu digər testlərə qlükoza və hemoglobin A1C testi daxil ola bilər.
Hipoqlikemiya əlamətləri (aşağı qan şəkəri) varsa, qan testində insulinə ehtiyacınız ola bilər. Bunlara daxildir:
- tərləmə
- titrəmək
- Düzensiz ürək döyüntüsü
- Qarışıqlıq
- Başgicəllənmə
- Bulanıq görmə
- Həddindən artıq aclıq
Nəticələr nə deməkdir?
Artması:
- İnsulinə rezistentlik, 2-ci tip diabet. Metabolic sindrom
- Akromeqaliya
- Kuşinq sindromu
- İnsulinoma
- Fruktoza və ya qalaktoza intoleransı
- Piylənmə
- Bəzi dərmanların- kortikosteroid, levodopa, oral kontraseptivlərin qəbulu
Azalması:
- 1-ci tip şəkərli diabet
- Hipopituitarizm
- Xroniki pankreatit(o cümlədən kistik fibroz) və pancreas xərçəngi.