A qrup streptokokk ,Streptococcus pyogenes təyini
Kəskin tonzillofaringitlərin təxminən 85-90%-də virus törədiciləri, 10-15%-də bakterial törədiciləri tərəfindən yaranır. Kliniki olaraq ən böyük əhəmiyyətə malik bakterial törədici, A qrupundan beta-hemolitik streptokok, yəni Streptococcus pyogenesdir. Staphylococcus aureus və Gram-negativ basillər üst tənəffüs yolu infeksiyalarının daha kiçik bir hissəsinə cavabdehdir. Streptococcus pyogenes, kəskin üst tənəffüs yolu infeksiyasısı ilə yanaşı, impetiqo və piodermiya kimi qeyri-irinli xəstəliklərə səbəb olur.
Bu test A qrup beta hemolitik streptokok, A grup streptokok (GAS) Streptococcus pyogenes adlanan bakteriyanın olduğunu göstərən müayinə üsuludur.
A qrup streptokoklar boğazın arxa divarını infekte edərək iltihablanmasına və xəstəliyinə (faringit),“streptokoksik boğaza” səbəb olurlar.
Ən çox boğaz iltihabı viruslar səbəbi ilə olur və müalicə edilməsə də bir neçə gün əzrində yaxşılaşır, buna baxmayaraq yeniyetmələrin 5-15%-i , uşaqların 15-30% -ində görülən bakterial infeksiyaların səbəbi bu bakteriyalardır. Streptokok infeksiyaların təcili olaraq diaqnozu qoyulmalı və uyğun antibiotik müalicəsinə başlanmalıdır. Streptokoksik boğaz infeksiyası yoluxucudur və yaxın təmasla yayılır. Əgər infeksiya müalicə edilməzsə bir çox ikincili fəsadlar inkişaf edə bilər.
Streptokokların səbəb olduğu boğaz infeksiyasının simptomları:
- Boğaz iltihabı;
- Qızdırma;
- Baş ağrısı;
- Qızarmış (iltihablı) boğaz (ağ, sarı ləkələrlə birlikdə və ya onlarsız);
- Şişkin və həssas boğaz;
- Yorğunluq;
- İştahanın itməsi.
Strep A testi bu simptomların səbəbi olan A qrup streptokokların olub olmadığının diaqnozunu qoymaqda kömək edir və uyğun müalicəyə, antibiotik seçiminə dəstək olur.
Əgər sürətli testin nəticəsi (10-20 dəqiqədə nəticələnər) pozitivdirsə daha bir testə ehtiyac yoxdur. Əgər sürətli test nəticəsi negativdirsə boğazdan yaxmanın əkilməsini edərək laborator nəticəni gözləmək lazımdır. Boğazdan yaxma daha dəqiq nəticələr verir. Nəticələri əkmə olduğu üçün bir neçə gün gözləməli oluruq.
Test nəticəsi pozitiv çıxan insanlar yoluxucudurlar, onlarla yaxın təmasda olmamaq məsləhətdir. Onların antibiotik müalicəsindən ən az 24 saat keçməlidir ki onlar digər insanları yoluxdurmasınlar.
Yoluxmaqdan qorunmaq üçün asqırma və ya öskürmək zamanı ağızın əllə örtülməsi və ya maskadan istifadə edilməsi məsləhətdir. Asqırma və öskürmədən sonra əllər mütləq su və sabunla yuyulmalı və ya spirt-əsaslı bir məhlul ilə təmizlənməlidir.