C. Diff_C. Difficile
C. difficile bakteriyasının istehsal etdiyi spesifik enterotoksin (toksin A) bağırsağın selikli qişasını zədələyir, orada iltihab prosesinin inkişafına səbəb olur və mayenin ifrazını artırır.
Xəstəxanaya yerləşdirilən və antibiotik terapiyası alan (və ya antibiotik terapiyası kursundan sonra) 65 yaşdan yuxarı xəstələr C. difficile infeksiyasına daha çox həssasdırlar. Bu xəstələrdə yaş faktoru, yanaşı xəstəliklərin olması, həmçinin antibiotiklərin təsirindən sonra bağırsaq mikroflorasında dəyişikliklər səbəbindən C. difficile-ə qarşı immunitetin azalması müşahidə olunur. Əksər epidemiyalar xəstəxanada və uzunmüddətli müalicə müəssisələrində baş verir. C. difficile-nin hipervirulent ştamlarının yaranması ilə, dəyişməz toxunulmazlığı olan gənc xəstələrin yoluxma halları tez-tez baş verir.
Clostridium difficile təyini müxtəlif laborator testlərə əsaslanır. Lakin Toksin A və B-in təyini daha informativ hesab olunur.
Metodun həssaslığı 75-95%, spesifikliyi 83-98% təşkil edir. Digər üsullara C. difficile-nin toksikogen ştammı üçün polimeraza zəncirvari reaksiya, C. difficile qlutamat dehidrogenazının tədqiqi, kolonoskopiya (psevdomembranoz kolitin şəklinin müəyyən edilməsi ilə), morfoloji diaqnostika (bağırsaqların histoloji müayinəsi), bağırsaq biopsiyasının müayinəsi daxildir.
Analiz nə zaman təyin olunur?
- 2 aya yaxın müddətə qədər antibiotik qəbul edən xəstələrdə ishalın müşahidə olunduqda, həmçinin xəstəxanaya yerləşdirildikdən 72 saat sonra inkişaf edən ishal hallarında;
- yüksək risk altında olan xəstələrdə psevdomembranoz kolit şübhəsi varsa: 65 yaşdan yuxarı yaş, uzun müddət xəstəxanada qalma (xüsusilə ICU-da qalma), cərrahi müdaxilələr, bədxassəli şişlərin olması, böyrək çatışmazlığı, yoğun bağırsağın iltihabi xəstəlikləri, kemoterapi, proton pompası inhibitorlarının qəbulu, hipoalbuminemiya, enteral qidalanma, bağırsaq işemiyası;
- ən tez-tez C. difficile əlaqəli kolit klindamisin və ya lincomycin (6% -ə qədər), yarı sintetik penisilinlər (5-9%), geniş spektrli sefalosporinlərin istifadəsindən sonra inkişaf edir.
Test aşağıdakı hallarda istifadə edilməməlidir:
- bu yaş qrupunda yalan müsbət nəticələrin yüksək faizinə görə 1 yaşa qədər uşaqlarda;
- müalicənin effektivliyinə nəzarət etmək məqsədilə, çünki, bəzi xəstələrdə hələ də klinik sağalmadan sonra uzun müddət nəcisdə C. difficile toksini var.
- İnfeksiyadan bir həftə sonra nəcisdə parazitlərin sayı azalır, bu da testin həssaslığının azalmasına səbəb olur.
Analiz üçün nəcis nümunələri simptomların başlanmasından bir həftə ərzində toplanmalıdır.