Sifilis (Treponema pallidum) anticismləri İgG və İgM
Sifilisin bir neçə mərhələsi var. İlkin mərhələ infeksiyadan təxminən 2-3 həftə sonra baş verir. Şankr adlanan bir və ya bəzən bir neçə xora adətən xəstə insanın şankrı ilə təmasda olan hissəsində, məsələn, penis və ya vaginada görünür. Çox vaxt xoralar ağrısızdır və xüsusilə rektumda və ya serviksdə olarsa, diqqətdən kənarda qala bilər. Xora 4-6 həftə ərzində yox olur.
İkinci dərəcəli sifilis, sərt bir şankrın ilk görünüşündən 2-8 həftə sonra başlayır. Xəstəliyin bu mərhələsi dəridə, daha tez-tez ovuclarda və ayaqlarda rozeolyoz-papulyar səpgilərin görünüşü ilə xarakterizə olunur. Qızdırma, yorğunluq, şişkin limfa düyünləri, boğaz ağrısı və bədən ağrıları kimi digər simptomlar da var. Sifilis müalicə olunmazsa, gizli formada inkişaf edə bilər, bu zaman yoluxmuş şəxs heç bir simptom göstərmir, lakin infeksiyanın daşıyıcısı olmağa davam edir. Bu mərhələ bəzən illərlə davam edir.
Müalicə olunmayan xəstələrin 15%-də gec və ya üçüncü dərəcəli sifilis inkişaf edir ki, bu da bir neçə il davam edə bilər və nəticədə psixi xəstəliklərə, korluğa, nevroloji problemlərə (neyrosifilis), ürək xəstəliklərinə və hətta ölümə səbəb olur.
Bir şəxs Treponema pallidum ilə təmasda olduqda, onun immun sistemi bakteriyalara qarşı anticisimr sintez edərək reaksiya verir. Qanda solğun treponemaya qarşı iki növ anticisim aşkar edilə bilər: IgM və IgG.
Treponema palliduma yoluxmaya cavab olaraq, ilk növbədə orqanizm tərəfindən Treponema pallidum-a qarşı IgM anticisimləri sintez olunur. Onlar əksər xəstələrdə xəstəliyin ikinci həftəsinin sonunda aşkar edilir. Təsbit edilə bilən miqdarda G sinfindən Treponema pallidumun immunoqlobulinləri infeksiyadan 3-4 həftə sonra qanda görünür. Onların konsentrasiyası artır və 6-cı həftədə IgM konsentrasiyasından yüksək olmağa başlayır, maksimuma çatır və sonra uzun müddət müəyyən bir səviyyədə qalır.
4-cü həftədən başlayaraq qanda hər iki növ immunoqlobulinin miqdarı artır ki, bu da Treponema pallidum-a qarşı ümumi anticisimlərin müsbət test nəticəsini verir. Bu, tədqiqatdan Treponema pallidum infeksiyasının erkən diaqnozu üçün istifadə etməyə imkan verir.
Effektiv müalicədən sonra immunoglobulinlərin konsentrasiyası tədricən azalır, lakin bu, yavaş-yavaş baş verir, bəzi hallarda anticisimlər bir il və ya daha çox müddətdən sonra aşkar edilə bilər.
Tədqiqat nə üçün istifadə olunur?
Sifilis diaqnozu üçün;
Profilaktik məqsədlə bütün hamilə qadınların müayinəsi üçün;
Tədqiqat nə vaxt təyin olunur?
Cinsi orqanlarda və ya boğazda sərt şankr kimi sifilis əlamətləri olduğunda;
Xəstə gonoreya kimi başqa bir STD üçün müalicə olunduqda;
Hamiləlik dövründə, çünki sifilis inkişaf etməkdə olan dölə keçə bilər və hətta onun ölümünə səbəb ola bilər;
Xəstənin sifilisə (neyrosifilis) bənzər qeyri-spesifik simptomları varsa, xəstəliyin dəqiq səbəbini müəyyən etmək lazım olduqda;
Xəstə yoluxmuşdursa, müalicənin uğurlu olmasını təmin etmək üçün 3, 6, 12 və 24 ayda sifilis testini təkrar etməlidir. Müsbət nəticə xəstənin yaxınlarda infeksiyası olduğunu bildirir. Ancaq mənfi nəticə həmişə xəstədə sifilis olmadığı anlamına gəlmir.
Müsbət nəticə:
Seroneqativ kemirmiş xəstədə müsbət nəticə, eləcə də 7 gün intervalla qəbul edilən serumlarda titrlərin əhəmiyyətli dərəcədə artması ilkin infeksiyadan xəbər verir. Yenidoğulmuşun qanında treponemaya qarşı anticisimlərin aşkar edilməsi anadangəlmə sifilis diaqnozunu təsdiqləməyə kömək edir.
Bundan əlavə, müsbət nəticə üçüncü və ya gizli sifilisin səbəbi ola bilər.
Mənfi nəticə:
Testin mənfi nəticəsi infeksiyanın olmadığını və ya immun reaksiyasının inkişaf etmədiyi çox erkən bir dövrü göstərə bilər. Eyni zamanda, sifilisə yoluxmuş anadan doğulmuş bir körpədə anticisimlərin olmaması anadangəlmə xəstəliyi istisna etmir, çünki, tədqiqat zamanı anticisimlər hələ formalaşmaya bilər.
Nəticəyə nə təsir edə bilər?
HİV, Lyme xəstəliyi, malyariya, sistemik lupus eritematosus kimi xəstəliklərdə, bəzi pnevmoniya növlərində, həmçinin narkomaniya və hamiləlikdə yalançı müsbət nəticələr yarana bilər.
Vacib Qeydlər
Treponema pallidum-a qarşı anticisimlərin aşkarlanması skrininq tədqiqatında diaqnoz üçün əsas deyil.
Sifilis üçün müayinə mütləq hərtərəfli olmalıdır və anamnez, klinik mənzərə və diaqnozun laborator məlumatlar ilə təsdiqlənməsi nəzərə alınmaqla aparılmalıdır.
İnkubasiya dövrü bir aya qədər ola bilər, lakin hər şey fərdi və viral və bakterial yükdən və bədənin immun reaksiyasından asılıdır.
Cinsi əlaqədə olan insanlar cinsiyyət orqanlarında hər hansı bir şübhəli səpgi və ya ağrı olduqda həkimə müraciət etməlidirlər.
Xəstədə yoluxma aşkar edilərsə, o, cinsi partnyorunu xəbərdar etməlidir ki, o da müayinə olunsun və lazım gəldikdə müalicə olunsun.
Sifilis digər cinsi yolla keçən xəstəliklərə yoluxma riskini, o cümlədən QİÇS-ə səbəb olan HİV-ə yoluxma riskini artırır.
Sifilis də yoluxmuş tibbi alətlər vasitəsilə qanköçürmə yolu ilə ötürülə bilər, ona görə də xəstəxanaya yerləşdirilməzdən əvvəl müayinənin aparılması çox vacibdir.