Treponema pallidum hemaqqlutinasiya testi
Treponema Pallidum sifilisə səbəb olan bakteriyadır, cinsi yolla ötürülən xroniki yoluxucu xəstəlikdir. Bətndaxili yoluxma da mümkündür. İnfeksiya mənbəyi xəstə insandır. Sifilis asanlıqla müalicə olunur, lakin müalicə edilmədikdə ciddi sağlamlıq problemləribə gətirib çıxardır.
Sifilisin bir neçə mərhələsi var. İlkin mərhələ infeksiyadan təxminən 2-3 həftə sonra baş verir. Şankr adlanan bir və ya bəzən bir neçə xora adətən xəstə insanın şankrı ilə təmasda olan hissəsində, məsələn, penis və ya vaginada görünür. Çox vaxt xoralar ağrısızdır və xüsusilə rektumda və ya serviksdə olarsa, diqqətdən kənarda qala bilər. Xora 4-6 həftə ərzində yox olur.
İkinci dərəcəli sifilis, sərt bir şankrın ilk görünüşündən 2-8 həftə sonra başlayır. Xəstəliyin bu mərhələsi dəridə, daha tez-tez ovuclarda və ayaqlarda rozeolyoz-papulyar səpgilərin görünüşü ilə xarakterizə olunur. Qızdırma, yorğunluq, şişkin limfa düyünləri, boğaz ağrısı və bədən ağrıları kimi digər simptomlar da var. Sifilis müalicə olunmazsa, gizli formada inkişaf edə bilər, bu zaman yoluxmuş şəxs heç bir simptom göstərmir, lakin infeksiyanın daşıyıcısı olmağa davam edir. Bu mərhələ bəzən illərlə davam edir.
Müalicə olunmayan xəstələrin 15%-ində gec və ya üçüncü dərəcəli sifilis inkişaf edir ki, bu da bir neçə il davam edə bilər və nəticədə psixi xəstəliklərə, korluğa, nevroloji problemlərə (neyrosifilis), ürək xəstəliklərinə və hətta ölümə səbəb olur.
İstifadə məqsədi:
Sifilis ehtimalının araşdırılması zamanı, nontreponemal testlərlə əldə edilən pozitiv nəticələrin kontrolu məqsədi ilə istifadə olunur.
Sifilis: Treponema pallidum, sifilisə səbəb olan, spiroxet sinfindən bir mikroorqanizmdir. Yeganə mənbəyi infeksiyanı daşıyan insanlardır. Əsasən cinsi yolla yoluxma baş verir. Müalicə edilməyən yoluxmuş şəxslərdə xəstəlik, ilkin, ikincili, latent və tersiyer adlandırılan 4 dövrdə, 4 fərqli klinika əmələ gətirir. Xəstəliyin inkubasiya dövrü 3-90 gün arasında dəyişir. Törədicinin orqanizmə daxil olduğu nöqtədə şankr adlanan ilkin yaranın meydana çıxması üçün əsasən 2-3 həftə kimi bir müddət keçməlidir. Nontreponemal test nəticəsi pozitiv olan bir şəxsdə, TPIHA test nəticəsinin neqativ olması, pozitivliyin treponema infeksiyasından kənar bir səbəblə əlaqəli ola biləcəyini düşündürür.
Test nəticəsinin pozitv olması, şəxsin Treponema pallidum infeksiyasına məruz qalmış olduğunu göstərsə də, testin aparıldığı anda xəstəliyin aktiv olub olmadığı haqqında hər hansı bir məlumat vermir. Çünki, uğurlu bir müalicədən sonra belə, test nəticəsinin pozitiv olmasına səbəb olan antitellər çox uzun müddət, hətta bəzən ömür boyu mövcudluqlarını davam etdirə bilər. Pozitv bir TPIHA nəticəsinin müalicə edilməmiş bir infeksiyaya işarə edib etmədiyinin dəyərləndiriliməsi üçün yanaşı aparılan VDRL testinin nəticəsinə baxılması lazımdır. Yalnız hər iki test nəticəsinin pozitiv olması halında, hələ də aktivliyini davam etdirən, müalicə edilməmiş bir Treponema pallidum infeksiyasından bəhs etmək olar. Müalicənin sonunda neqativləşdirilməməsi səbəbi ilə, bu testin sifilis müalicəsinin təqibi məqsədi ilə istifadəsi mümkün deyil.