Rapamin
Sirolimus
Sirolimusun konsentrasiyasının tədqiqi – transplantologiyada transplantatın rədd edilməsinin qarşısını almaq üçün istifadə edilən preparatın araşdırılmasıdır. Bu analiz, qan serumu ilə sirolimus preparatının dərman monitorinqi məqsədilə həyata keçirilir.
Sirolimus immunosupressantlar qrupuna aid olan və immun sisteminin müəyyən reaksiyalarını zəiflətmək xüsusiyyətinə malik preparatdır. Sirolimusun bu təsiri ən çox transplantologiyada istifadə olunur, burada immunitetin qismən zəiflədilməsi və transplantatın rədd edilməsinin qarşısını almaq lazımdır. Orqanizm donor orqanı və ya onun bir hissəsini yad obyekt kimi qəbul edir və ona qarşı mübarizəyə yönəlir. Preparatın təsiri immun hüceyrələrinin aktivliyini azaltmağa yönəldilmişdir ki, transplantatın "yeni orqanizmə uyğunlaşması" mümkün olsun. Bu preparat, məsələn, böyrək, ağciyər, qaraciyər, dəri və digər orqanların transplantasiyasında istifadə edilə bilər.
Bundan əlavə, sirolimus damarların stentlənməsindən sonra damarlarda lövhə yaranması və təkrar stenoz riskini azaltmaq məqsədilə də istifadə olunur. Bununla belə, trombozun yaranma ehtimalını qiymətləndirmək və preparatın təyinatını bu göstəricilərə əsaslanaraq ağıllı şəkildə aparmaq vacibdir.
Sirolimus adətən digər preparatlarla birlikdə qəbul edilir, tərkibi və dozası hər bir konkret halda həkim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir. Daxilə qəbul edildikdən sonra sürətlə sorulur və 1–2 saat ərzində maksimum konsentrasiyaya çatır, qanda onun orta səviyyəsi 2 mq dozada qəbul edildikdən sonra 9 nq/ml və 5 mq dozada qəbul edildikdən sonra 17 nq/ml təşkil edir. Preparatın təsiredici maddəsi qaraciyər və bağırsaq divarında bir sıra metabolik çevrilmələrə məruz qalır, bu reaksiyaların məhsulları qan hüceyrələrində yığılma xüsusiyyətinə malikdir və əsasən öd ilə, qismən isə sidiklə xaric olunur.
Sirolimusun əsas əks göstərişləri hipersensitivlik, uşaq və yeniyetmə yaşları, hamiləlik və laktasiya dövrüdür.
Analiz nə üçün istifadə olunur?
Analiz nə vaxt təyin olunur?
Nəticəyə nə təsir edə bilər?
- Preparatın tətbiq edildiyi müddət.
- Preparatın konsentrasiyasının ölçüldüyü vaxt və intervallar.
- Xəstədə mədə-bağırsaq sistemi xəstəliklərinin olması.
- Metabolizmin genetik xüsusiyyətləri.
- Bəzi dərman qruplarının qəbulu: sirolimusun səviyyəsi bəzi göbələk əleyhinə və antibakterial preparatlar, metoklopramid, bromokriptin və s. qəbul edildikdə arta bilər; karbamazepin, fenobarbital, fenitoin, rifampisin qəbul edildikdə isə azalır.
Vacib qeydlər:
Analizin nəticəsi əlavə klinik, laborator və instrumental araşdırmalar (keçirilmiş transplantasiyanın xüsusiyyətləri, preparatın dozaj rejimi və müalicə sxemi, xəstənin yaşı, hər hansı birləşdirici xəstəliklərin olması) nəzərə alınaraq şərh edilməlidir.