Analizə necə düzgün hazırlaşmaq olar?
- 30 dəqiqə əvvəl fiziki və emosional gərginliyi aradan qaldırın;
- 30 dəqiqə əvvəl siqaret çəkməyin.
- 30 dəqiqə əvvəl siqaret çəkməyin.
Analiz haqqında ümumi məlumat
SHBG qaraciyər tərəfindən istehsal olunan bir proteindir. Testosteron, dihidrotestosteron (DHT) və estradiol (estrogen) ilə bağlanır və onları qan dövranına nəql edir. Qan dövranında SHBG-nin tərkibi insanın yaşından, cinsindən, testosteron və ya estrogen istehsalının intensivliyindən asılıdır. Bundan əlavə, qanda SHBG səviyyəsi qaraciyər xəstəlikləri, hipertiroidizm, hipotiroidizm və artıq çəkidən təsirlənir.
Test nə üçün istifadə olunur?
- Kişi hormonlarının (androgenlərin) vəziyyətini müəyyən etmək. Kişilər üçün testosteron çatışmazlığı, qadınlar üçün - artıqlığı ilə təyin edilir. Total testosteron SHBG testi ilə və ya ondan əvvəl yoxlanıla bilər.
- Kişilərdə sonsuzluğun, cinsi aktivliyin azalmasının və erektil disfunksiyanın səbəblərini müəyyən etmək, xüsusən də ümumi testosteron səviyyələri klinik mənzərəyə uyğun gəlmədikdə.
- Polikistik yumurtalıq sindromu və androgenlərin həddindən artıq istehsalı ilə xarakterizə olunan xəstəliklərin diaqnozu üçün.
- Hormonların mövcud balansını qiymətləndirmək üçün - pulsuz testosteron, albumin, prolaktin, estradiol və luteinizing hormonu üçün testlərlə birlikdə.
- Sərbəst androgenlərin səviyyəsini onların indeksini (ISA) hesablamaqla müəyyən etmək - ümumi testosteron üçün bir testlə birlikdə. Bu, SHBG ilə əlaqəli olmayan testosteronun miqdarını öyrənməyə imkan verir: ISA = ümumi testosteron / SHBG.
- Kişilərdə sonsuzluğun, cinsi aktivliyin azalmasının və erektil disfunksiyanın səbəblərini müəyyən etmək, xüsusən də ümumi testosteron səviyyələri klinik mənzərəyə uyğun gəlmədikdə.
- Polikistik yumurtalıq sindromu və androgenlərin həddindən artıq istehsalı ilə xarakterizə olunan xəstəliklərin diaqnozu üçün.
- Hormonların mövcud balansını qiymətləndirmək üçün - pulsuz testosteron, albumin, prolaktin, estradiol və luteinizing hormonu üçün testlərlə birlikdə.
- Sərbəst androgenlərin səviyyəsini onların indeksini (ISA) hesablamaqla müəyyən etmək - ümumi testosteron üçün bir testlə birlikdə. Bu, SHBG ilə əlaqəli olmayan testosteronun miqdarını öyrənməyə imkan verir: ISA = ümumi testosteron / SHBG.
Nəticəyə nə təsir edə bilər?
- Uşaqlarda SHBG konsentrasiyası olduqca yüksəkdir - bu normaldır.
- Yetkinlərdə SHBG səviyyələri kifayət qədər sabitdir. Kişilərdə isə yaşla yüksəlir. Postmenopozal qadınlarda yumurtalıqların hormonal fəaliyyəti azaldıqca SHBG səviyyəsi azalır.
- Qaraciyər xəstəliyi, hipertiroidizm və anoreksiya SHBG səviyyələrinin yüksəlməsinə kömək edə bilər. Artıq çəki, hipotiroidizm, androgen istifadəsi və Itsenko-Cushing xəstəliyi ilə SHBG səviyyəsində azalma müşahidə olunur.
- Yetkinlərdə SHBG səviyyələri kifayət qədər sabitdir. Kişilərdə isə yaşla yüksəlir. Postmenopozal qadınlarda yumurtalıqların hormonal fəaliyyəti azaldıqca SHBG səviyyəsi azalır.
- Qaraciyər xəstəliyi, hipertiroidizm və anoreksiya SHBG səviyyələrinin yüksəlməsinə kömək edə bilər. Artıq çəki, hipotiroidizm, androgen istifadəsi və Itsenko-Cushing xəstəliyi ilə SHBG səviyyəsində azalma müşahidə olunur.
Başda yumurtalıqlıarın polikistozu sindromu olmaqla, qadınlarda testosteron çoxluguna səbəb olan bir çox halda serum SHBG konsentrasiyaslnda azalma meydana gəlir. Bu şəxslərdə əsasən insulinə rezistentlik də olur. Hisudizm şikayəti olan qadınlarda SHBG konsentrasiyasının aşağı olması, total androgen konsentrasiyasının normal həddlərdə olmasına baxmayaraq, bioloji istifadəyə hazır androgen fraksiyasının yüksək ola biləcəyi düşünülür. SHBG sintezi ilə əlaqəli bir deffekt mövcudluğunda, orqanizm tərəfindən sərf olunan androgen konsentrasiyası yüksəlir. Bu vəziyyət, insulinə rezistentliyində artmaya və beləliklə SHBG sintezinin daha da zəifləməsinə şərait yaradır. Estrogen müalicəsi və çəki itkisi kimi vəziyyətdə SHBG konsentrasiyasında artım ola bilər. Bu zaman istifadə oluna bilən testosteron konsentrasiyasını azaltmaqla yanaşı insulinə rezistentlik də azalır.Nevrotik anoreksiyalı xəstələrdə SHBG konsentrasiyası yüksək olur. Uğurlu müalicə və normal qidalanma ilə bərabər SHBG də azalmağa başlayır. Tam normal olması tezliklə sintez funksiyasının da normal olacagından xəbər verir. Hipertiroidizm, tireoid hormonu müalicəsi, artıq miqdarda esterogen qəbulu, nevrotik anoreksiya, hamiləlik və sirrozda SHBG səviyyəsi yüksək, hiportiroidizm, testosteron artıqlığı, hirsudizm, piylənmə və yumurtalıqların polikistozu sindromunda SHBG səviyyəsi aşağı olur.