Haptoglobin
Haptoqlobin testi daha çox hemolitik anemiyaların diaqnozu və onların dərəcəsini qiymətləndirmək üçün istifadə olunur.
Analiz nə üçün istifadə olunur?
-Damardaxili hemoliz və onun şiddətinin diaqnozu üçün;
-Kəskin faza reaksiyalarını (infeksiya, iltihab, şişlər, yanıqlar, donma, otoimmün xəstəliklər) aşkar etmək üçün;
-Qaraciyər funksiyasını qiymətləndirmək üçün.
Analiz nə vaxt təyin olunur?
-Hemolitik anemiyanın simptomları müşahidə olunduqda (zəiflik, qara sidik, solğunluq, dərinin saralması);
-Hemoqlobinin, qırmızı qan hüceyrələrinin azalması ilə qırmızı qan hüceyrələrinin yetişməmiş formalarının müşahidə olunduqda;
-Hemoliz inkişaf ehtimalı olduqda (qanköçürmə, süni ürək qapaqları, hemodializ, qırmızı qan hüceyrələrini məhv edən maddələrin təsiri - qurğuşun, boyalar, sulfanilamidlər, ilan zəhərləri);
-Qaraciyər xəstəlikləri zamanı.
Haptoqlobin səviyyəsinin artmasının səbəbləri:
Müxtəlif lokalizasiyalı bədxassəli törəmələr (süd vəzisi, mədə-bağırsaq traktı, genital, ağciyər və sair xərçəngləri)
Haptoqlobin səviyyəsinin azalmasının səbəbləri:
İn vivo hemolizlərin bütün formalarında – qaraciyərin kəskin və xroniki xəstəlikləri, effektsiz eritropoez zamanı ola bilər (fol turşusu defisiti, hemoqlobinopatiya); eritrosit membranı və ya metabolizmin defekti (splenomeqaliya)
Nəticəyə nə təsir edə bilər?
Qanda haptoglobin miqdarının azalmasına səbəb olan səbəblərin və onun artmasına səbəb olan səbəblərin birləşməsi ilə yekun nəticəni proqnozlaşdırmaq çətindir. Məsələn, miokard infarktı zamanı haptoqlobinin səviyyəsi yüksəlir (ürək əzələsinin nekrozuna reaksiya), sonra isə hemoliz səbəbindən azalır. Bəlkə də daha çox araşdırmaya ehtiyac var. Qəbul edilən dərmanlar, eləcə də mövcud xroniki xəstəliklər haqqında həkimə məlumat vermək lazımdır.
Yenidoğulmuşlarda və gec hamiləlikdə olan qadınlarda haptoqlobin səviyyəsi aşağıdır.